Terugblik Integriteitsseminar 12 maart 2015

Politiek ambtsdrager een moderne heilige?
‘We moeten de beeldvorming over integriteit serieus nemen. Natuurlijk gaat het over incident, maar toch. We moeten het  boetekleed aantrekken als daar reden toe is.  Met elkaar de dillema’s en kwesties aan de orde stellen.’ Aldus  Han Looijen, bestuurslid Wethoudersvereniging en wethouder gemeente Zaltbommel op het Integriteitsseminar in Nieuwspoort op 12 maart.

Het met elkaar dillema’s en kwesties aan de orde brengen was ook de rode draad van deze middag.  ‘Maak en houd integriteit bespreekbaar’ was  vooral de boodschap.
Onder leiding van Frits Wester ontstond  een levendige discussie in Nieuwspoort tussen de aanwezige wethouders. Input voor de discussieonderwerpen leverde de door de Wethoudersvereniging uitgezette enquête. 

Moderne heiligen
Maar eerst was het woord aan Claartje Brons. Zij is gepromoveerd op het proefschrift Politieke onvrede in Nederland in het eerste decennium van de 21ste eeuw. Zij constateert dat in onze geseculariseerde samenleving van politici wordt verwacht dat zij een soort van ‘moderne heiligen’ zijn.  Zij moeten in alle opzichten het goede voorbeeld geven, te vertrouwen zijn, en dus integer. Ook constateert Brons dat er steeds meer aandacht is voor politici in de media. ‘Er zijn tegenwoordig altijd beelden, niks blijft meer tussen vier muren‘. Ze vraagt zij zich of politici zich voldoende bewust zijn van het morele oordeel van de wereld om hen heen.  

Stellingen
Moeten wethouders zich gedragen als moderne heiligen? Dit is ook één van de stellingen die tijdens de discussie wordt gebruikt. Een aantal reacties:
• Kan ik het aan mijn schoonmoeder uitleggen,  dus is het uitlegbaar, houd daar rekening mee.
• Wees transparant en vooral niet krampachtig. Laat zien wie je bent, en blijf vooral dicht bij
• jezelf.
• Wees alert op alles waarvan je het gevoel hebt ze doen het voor mij als wethouder.
Ook bij de overige discussieonderwerpen was de algemene boodschap, ben je constant bewust van je gedrag, ga niet afwachten maar handel en wees open.

Steunpunt Integriteitsonderzoek
Goed integer beleid betekent goed omgaan met incidenten. Een stad floreert bij goed bestuur.  Marijntje Zweegers en Hans Groot van BIOS  gaan in op het belang van goed onderzoek bij integriteitskwesties. Voor betrokkenen is het van belang dat dit onderzoek goed en zorgvuldig gebeurt. Sommige mensen zijn soms  al geslachtofferd vóórdat er onderzoek heeft plaatsgevonden. Slecht onderzoek kost veel geld en richt veel reputatieschade aan. Als er iets speelt raadt Groot aan het zo snel mogelijk bij BIOS te melden. Binnen 24 uur kan hij aan tafel zitten. 

Conclusies enquête
Integriteit is, onder invloed van recente integriteitskwesties, een zeer actueel onderwerp geworden in bestuurlijk Nederland. Bij 88% van de wethouders is het onderwerp integriteit de afgelopen tijd expliciet aan de orde geweest in het College. Tegelijkertijd geeft driekwart van de wethouders aan dat integriteitsincidenten in zijn of haar omgeving zelden voorkomen. Van de wethouders geeft 71% aan dat in de (sociale) media de beeldvorming overheerst ten opzichte van de feiten. Het belang van beeldvorming neemt derhalve toe.

Meer informatie
Uitslag enquête Wethoudersvereniging
BIOS, Bureau Integriteitsbevordering Openbare Sector
Onderzoek Claartje Brons
Interview  Radio 1 - voorzitter Arne Weverling